(ĐCSVN) - Để thường xuyên thể chế hóa con đường lối, chế độ của Đảng về cải cách tư pháp và đổi mới tổ chức, hoạt động của cơ quan điều tra thì việc xây dựng, ban hành Luật tổ chức cơ sở điều tra hình sự là cần thiết nhằm chế tạo cơ sở pháp lý toàn diện, đồng bộ, cụ thể và cải thiện hiệu quả vận động điều tra hình sự trong tình trạng mới.
 Từ khi Pháp lệnh năm 2004 được phát hành đến nay, những cơ quan khảo sát và các cơ sở được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra đang tiếp nhận, xử lý 845.950 tố giác, tin báo về tội phạm, ý kiến đề xuất khởi tố; khởi tố 733.339 vụ án hình sự với hơn 1,1 triệu bị can. Cơ quan điều tra được tổ chức triển khai theo hướng tập trung, thống nhất, chuyên sâu nên sẽ phát hiện nay điều tra, giải pháp xử lý có hiệu quả với từng loại tội phạm theo thẩm quyền của các cơ quan điều tra. Riêng so với Cơ quan điều tra trong Công an dân chúng đã bao gồm sự gắn kết giữa chuyển động trinh giáp với khảo sát theo tố tụng hình sự. Cơ quan liêu Cảnh sát điều tra Công an cấp cho huyện, Cơ quan điều tra hình sự khu vực trong Quân đội nhân dân đã triển khai tăng thẩm quyền điều tra theo các nghị quyết của Ủy ban hay vụ Quốc hội. Theo đó, cơ sở Cảnh sát điều tra Công an cung cấp huyện đã xử lý trên 88% số vụ án hình sự xẩy ra trên toàn quốc, tạo điều kiện để Cơ quan điều tra cấp trên tập trung điều tra những vụ án về các tội quan trọng đặc biệt nghiêm trọng, phức tạp; đồng thời, thực hiện tốt hơn câu hỏi tổng kết, thanh tra, kiểm tra, hướng dẫn nhiệm vụ và luật pháp đối với Cơ quan điều tra cấp dưới. Thực tế mang đến thấy, việc tổ chức Cơ quan điều tra trong Công an nhân dân, trong Quân đội quần chúng theo Pháp lệnh năm 2004 cân xứng đã tạo ra điều kiện tiện lợi cho Viện kiểm cạnh bên thực hiện chức năng kiểm sát chuyển động tư pháp tức thì từ lúc tiếp nhận, xử lý tố giác, tin báo về tội phạm, đề nghị khởi tố đến khi hoàn thành điều tra; giúp cho Kiểm sát viên thay được nội dung, diễn biến, những tình máu có tương quan đến vụ án để thực hành quyền công tố trên phiên tòa, góp phần tăng cường trách nhiệm của công tố trong chuyển động điều tra, gắn thêm công tố với điều tra. Bên cạnh những thuận tiện và tác dụng đã đạt được trong vận động điều tra hình sự theo Pháp lệnh năm 2004, thực tiễn cũng cho biết Pháp lệnh này đã bộc lộ nhiều hạn chế, bất cập, làm tác động đến hóa học lượng, kết quả điều tra hình sự như: còn có không ít quy định chung phải khi thực hiện phải có không ít văn bạn dạng hướng dẫn thi hành, một số trong những quy định về thẩm quyền điều tra, quan liêu hệ phối kết hợp trong hoạt động điều tra, quan hệ tình dục giữa Cơ quan khảo sát và Viện kiểm sát, mức sử dụng về Điều tra viên… chưa nắm thể. Xuất phát từ tình hình nêu trên, để tiếp tục thể chế hóa mặt đường lối, chính sách của Đảng về cải tân tư pháp và đổi mới tổ chức, hoạt động của cơ sở điều tra; bảo vệ tính thống nhất cùng sự nhất quán trong khối hệ thống pháp luật trong phòng nước ta, xung khắc phục đầy đủ hạn chế, bất cập của Pháp lệnh năm 2004 thì việc xây dựng, ban hành Luật tổ chức phòng ban điều tra hình sự là cần thiết nhằm tạo ra cơ sở pháp luật toàn diện, đồng bộ, cụ thể và nâng cao hiệu quả hoạt động điều tra hình sự trong tình trạng mới./. |